Knjiga Koste Nikolića Krajina 1991. – 1995. donosi hrvatskoj javnosti novi i drugačiji pristup tragičnim događajima s početka devedesetih godina prošlog stoljeća. Narav pobune srpskih nacionalista u Hrvatskoj, koji su osnovali i neko vrijeme održavali zasebnu političku tvorevinu, kao i narav novog poretka u samostalnoj Hrvatskoj obje su suprotstavljene strane primorale na isključivost.
Ideologija obaju režima bila je slična i težila je etnički homogenom prostoru. Kosta Nikolić u Krajini 1991. – 1995., međutim, ne upušta se u ideološka tumačenja. Ideologije, samim time i jednostranosti, u javnom prostoru ima dovoljno i previše. Nikolić dosljedno i uporno citira dokumente iz svih relevantnih izvora, hrvatskih, srpskih i međunarodnih. Obilje citata ne narušava dramaturgiju knjige. Naprotiv.
Citati, posebno kada je riječ o dijalozima glavnih aktera, razotkrivaju njihove motive, metode i osobni stil, napose njihovu grotesknost, bolje nego bilo kakva politološka, sociološka ili historiografska analiza. Upućuju na njihove strahove i opsesije, bešćutnost, nezainteresiranost za ljudske sudbine i spremnost na počinjenje zločina, ali i na zbunjenost, nemoć, uzaludne, premda nerijetko i iskrene pokušaje međunarodnih faktora da se krvoproliću stane nakraj i pronađe političko rješenje za jedan anakroni sukob koji se odvija u vrijeme europskog trijumfa liberalne demokracije.
Hrvatska javnost, navikla na jednostranu, mitološku percepciju događaja s početka devedesetih godina, ima priliku, u skladu s drevnim načelom rimskog prava, čuti i drugu stranu, ali ne i jednostranu mitologiju drugog predznaka. Krajina 1991. – 1995. Koste Nikolića uravnotežen je, dokumentima potkrijepljen prikaz jedne tragedije, a više od svega povod za smiren, sućutan i pomirljiv dijalog.
Kosta Nikolić (1963.) radi u Institutu za savremenu istoriju u Beogradu, u zvanju naučni savetnik. Diplomirao je (1988.), magistrirao (1993.) i doktorirao (1999.) na Katedri za istoriju Jugoslavije Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu. Oblasti naučnog interesovanja: istorija komunizma u Kraljevini Jugoslaviji, istorija srpskog naroda i srpskog društva u Drugom svetskom ratu, kult ličnosti i raspad SFRJ. Učestvovao je na više domaćih i međunarodnih naučnih skupova. Od 2001. do 2020. bio je rukovodilac tri projekta Ministarstva nauke Vlade Republike Srbije. Sada je angažovan na projektu The Multi-ethnic State and National Identities: the Serbian Experience in the 20th Century, koji podržava Fond za nauku Republike Srbije. Do sada je objavio 44 monografije i 146 radova u naučnim časopisima u Srbiji i inostranstvu.
Izdavač: Fraktura
